Władysław Reymont
 |
| foto: wikipedia.org |
(właśc.
Stanisław Władysław Rejment),
ur.
7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich w woj. łódzkim – polski pisarz,
prozaik i nowelista, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w
1924 r. za powieść „Chłopi”. Urodził się w zdeklasowanej rodzinie
szlacheckiej – jego ociec był wiejskim organistą. Początkowo rodzice
pragnęli, aby syn poszedł w zawodowe ślady ojca, ale ostatecznie został
wysłany do Warszawy, by terminować na mistrza krawieckiego. Młody
Reymont pasjonował się literaturą i nie chciał zostać rzemieślnikiem.
Opuścił dom i przyłączył się do objazdowej trupy teatralnej. W latach
1888–1893 dzięki protekcji ojca znalazł zatrudnienie jako niskiej rangi
funkcjonariusz Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, pracując m.in. w Rogowie i
Lipcach. W tym czasie zaczął pisać powieści, dramaty, opowiadania i
wiersze. W 1892 r. opublikował swoją pierwszą nowelę „Wigilia Bożego
Narodzenia”. Borykając się z problemami finansowymi wyjechał do
Warszawy. Jego reportaż „Pielgrzymka do Jasnej Góry” opublikowany w
„Tygodniku Ilustrowanym” w 1994 r. otworzył przed nim drogę do kariery. W
1896 r. została wydana powieść „Komediantka”, w której wykorzystał
swoje doświadczenia z pracy aktorskiej. Rok później dopisał do niej ciąg
dalszy – powieść „Fermenty”. W 1899 r. Reymont wydał „Ziemię obiecaną”
(przedstawił w niej panoramę robotniczej Łodzi w okresie rewolucji
przemysłowej i dzikiego kapitalizmu), która przyniosła mu dużą
popularność. W 1900 r. uległ wypadkowi kolejowemu i dzięki nieprawdziwej
informacji o stanie zdrowia uzyskał wysokie odszkodowanie, co pomogło
mu zdobyć niezależność finansową. W 1902 r. ożenił się z Aurelią
Szabłowską z domu Schatzschnejder, po wcześniejszym unieważnienia jej
poprzedniego małżeństwa. w latach 1902-1909 wydał cztery tomy swojego
największego dzieła, powieści „Chłopi”. Za pierwowzór do powieści
posłużyły mu Lipce -wieś w Łowickiem, niedaleko których pracował jako
dróżnik. Reymont tworzył również nowele, które wydał w kilkunastu
tomach. Pisał również reportaże, z których sporą popularnością cieszył
się utwór „Z ziemi chełmskiej”, opublikowany pierwotnie w 1909 r. w
„Tygodniku Ilustrowanym”. Jego powieści stanowiły doskonały materiał
filmowy, na podstawie „Ziemi obiecanej” powstały dwie ekranizacje –
(1927) w reżyserii Aleksandra Hertza i w 1974 r. w reżyserii Andrzeja
Wajdy oraz serial telewizyjny . Podobnie dwukrotnie sfilmowano
„Chłopów”: w 1922 r. i w 1972 r. w reżyserii Jana Rybkowskiego. Powstał
także serial telewizyjny. Trzecią powieścią, która doczekała się
adaptacji filmowej była „Komediantka”. W 1924 r. Władysław Reymont
wyróżniony został literacką Nagrodą Nobla za wybitny epos narodowy,
powieść „Chłopi”. Z powodu ciężkiej choroby laureat nie mógł przybyć na
uroczystość.
(zm. 5 grudnia 1925 r. w Warszawie)
tekst: mbbooks.eu
